Temat na weekend: sztetł

Skomentuj (18)

zobacz więcej (21)

Żydowski Kazimierz… Ile z niego zostało? Przekonajmy się, wędrując uliczkami Miasteczka, czy obecny jest tutaj jeszcze duch dawnego sztetł…

W Kazimierzu Żydzi pojawili się najprawdopodobniej ok. XIII w., kiedy to z terenu Niemiec zaczęto wypędzać Aszkenazyjczyków posługujących się językiem jidysz. Nad Wisłą znaleźli oni opiekę kolejnych władców polskich – w tym także króla Kazimierza Wielkiego – zwanego królem chłopów i Żydów – i tolerancję, choć kazimierzacy na różne sposoby starali się ograniczać przywileje dla nich, by móc utrzymać się na rynku pracy. Działo się to z różnym skutkiem – np. przed wojną handel w Kazimierzu był niemal całkowicie opanowany przez Żydów (działał tu tylko jeden polski sklep!) Nie malała też liczba ludności żydowskiej w Miasteczku, która przez długie lata stanowiła mniej więcej połowę jego mieszkańców.

Większość kazimierzaków wyznania mojżeszowego skupiała się w getcie usytuowanym na terenie dzisiejszego Małego Rynku. – Z Rynku Głównego można tu przejść przesmykiem między kawiarniami „Galeria” i „U Radka”. – Dziś jedynie nieliczne domy pamiętają tamte czasy – większość została zrównana z ziemią po zagładzie kazimierskich Żydów w 1942 r. Budowlą, która przetrwała holocaust jest zbudowana z opoki kazimierskiej krytej łamanym dachem gontowym synagoga z II poł. XVIII w. Legenda głosi, że zwój Tory w szafie ołtarzowej chronił parochet tkany ręką pięknej nałożnicy króla Kazimierza – Esterki. W budynku bóżnicy odbudowanym w latach 50 – tych ubiegłego wieku funkcjonowało do lat 90 tych kino "Wisła", gdzie miejsca dla widzów na balkonie usytuowano w dawnym babińcu – pomieszczeniu w synagodze przeznaczonym specjalnie dla kobiet. Dziś w sali głównej kazimierskiej bożnicy odbywają się koncerty i wystawy. Tuż za nią w centrum Małego Rynku znajduje się dawny sklep mięsny – drewniane Jatki Koszerne z przełomu XVIII i XIX w.- odrestaurowane pod wojnie przez Karola Sicińskiego.

Mały Rynek od strony południowej opływa Grodarz , który w niczym nie przypomina dawnej groźnej niekiedy rzeki. Legenda głosi, że jeden z cadyków żydowskich – żyjący w XIX w. reb Ezechiel Taub – za pomocą laski zatrzymał rozszalałe wody Grodarza i uchronił Kazimierz przed potopem. Obdarzony pięknym głosem duchowny zmarł w 1856 r. dożywszy sędziwego wieku 87 lat i pochowany został na starym kirkucie przy ulicy Lubelskiej , który na początku wojny zniszczyli Niemcy. Jego dewastację widać na fragmencie krążącego w Internecie niemieckiego filmu propagandowego „Kazimierz Dolny 1940”. Dziś na tym miejscu znajduje się boisko szkolne, a fragmenty starych macew można jeszcze zauważyć w jego ogrodzeniu…

Nowy kirkut – ze Ścianą Płaczu wg projektu Tadeusza Augustynka – znajduje się w Czerniawach. Zbudowany z mniejszych i większych fragmentów ściąganych z całego Kazimierza płyt nagrobnych pomnik ma formę jakby rażonej piorunem hitlerowskiego gwałtu i nienawiści ściany, co symbolizuje zygzakowate pęknięcie pionowo dzielące ją na dwie nierówne części.

Na Rynek wracamy ulicą Nadrzeczną.

ZOBACZ MAPĘ

 

Uwaga!


Trwają prace przy budowie ronda i mostu na rz. Bystrej w Bochotnicy. Ruch odbywa się wahadłowo regulowany za pomocą sygnalizacji świetlnej ustawionej przed mostem nad Bystrą.

 

Weekend w Kazimierzu


Sobota 4 czerwca

Otwarcie sezonu letniego - ośrodek NartSport w Rąblowie

 

godz. 10.00 - Rajd doliną Wisły dla słuchaczy Uniwersytetu III Wieku – Muzeum Przyrodnicze

 

godz. 15.00 - "Secesja" - wystawa malarstwa Ireny Duszackiej - Galeria Grabskich ul. Lubelska 33

 

godz. 20.00 - U Fryzjera Muzyka Klezmerska - kapela Lublin Klezmed Trio - Knajpa U Fryzjera


Niedziela 5 czerwca


godz. 17.00 -  Niedziela Literacka: Amos Oz - Pantera w piwnicy - Dom Marii i Jerzego Kuncewiczów

 

Przez cały weekend trwać będą:

 

 

Zobacz również:

 

Skomentuj


Dodane komentarze (18)

  • pijany znad Grodarza
    Jurek napisał;".Spojrzmy na to co dzieje sie u nas jak jestesmy niszczeni:system szkolnictwa,system rzadowy, nasza moralnosc.Trzeba byc slepym aby tego nie zauwazac kto za tym stoi."
    Byłbym "wdzięczny" gdybyś na tak zadane pytania odpowiedział.
  • Jurek
    "Defamation" - A Yoav Shamir Film opowiada najlepiej o antysemityzmie.W 1939 roku Ameryka odmowila przyjecia statku ST.Louis pelnego Zydow uciekajacych z Niemiec.W Szwecji odmawiono pomocy Zydom powniwaz jak mowiono w Szwecji nie ma antysemityzmu.Spojrzmy na to co dzieje sie u nas jak jestesmy niszczeni:system szkolnictwa,system rzadowy, nasza moralnosc.Trzeba byc slepym aby tego nie zauwazac kto za tym stoi.Na dodatek to my jestesmy oskarzani o jakies ksenofobie i antysemityzm.Ale to sie zmieni jeszcze nie teraz ale jak historia uczy nadejdzie moment kiedy ludzie beda mieli ponownie dosc propagowania sodomy i gomory, nazywania dobra -zlem itp.Byl jeden taki Rabin w 1980 roku,ktory powiedzial,ze gdyby nie Narod Polski to Zydow juz na ziemi nie byloby.Takich jak On jest niewielu.
  • Allec
    Kiedy zobaczy się na własne oczy jak wygląda okupacja izraelska w Palestynie,jak żydzi traktują tamtych ludzi,mija jakakolwiek sympatia do żydów.Czy to antysemityzm ?
  • pijany znad Grodarza
    "
    Jeszcze raz pojechałem potem do Polski już sam, wróciłem przed stanem wojennym. Tamta "Solidarność" to najbardziej nadzwyczajne doświadczenie mojego życia, atmosfera niepewności egzystencjalnej, poczucie, że się wie, co jest naprawdę ważne, i życzliwość. Wiele się wtedy wydarzyło, także dla mnie osobiście. Zastanawiałem się nad życiem, nad sobą pojechałem nawet w tej sprawie do Marka Edelmana.

    Znałeś go?

    - Nie. Czytałem tylko "Zdążyć przed Panem Bogiem" Hanny Krall. Zawsze miałem tupet. Ktoś dał mi telefon, zadzwoniłem, przyjął mnie, bo to przecież był fantastyczny facet. I ja pytania filozoficzne zacząłem mu stawiać: - Dlaczego niektórzy ludzie tak postępują, a nie inaczej? Dlaczego niektórzy wzięli broń do ręki, a inni dali się mordować? On mi dał cyniczną odpowiedź, jeszcze gorszą niż Krallównie: że niektórzy ludzie są stworzeni do aktywności, on mógł być też kapo, w każdym razie to, że on wylądował po tej stronie, a nie po tamtej, to jest czysty przypadek. Wychowanie, mama, Bund itd. Ale mogło być zupełnie inaczej."
  • pijany znad Grodarza
    "To co trzeba oddać owej reżyserce to, że dobrze przedstawia myślenie młodzieży żydowskiej o Polakach. Jeśli ktoś ma wątpliwości, odsyłamy do wspomnianego filmu „Zniesławienie”. Po jego obejrzeniu, zdamy sobie sprawę, że nawet najbardziej radykalny polski nacjonalizm jest liberalną gadaniną przy codziennych praktykach „narodowego wychowania” w Izraelu"
    Zawsze z wielką sympatią patrzyłem na młodzież z Izraela, kiedy ta mijała mnie rynku. Dzisiaj? No , nie wiem.... . Nacjonalizm, nienawiść - przeklęte cechy.
  • ania
    xxx a ja bym powiedział że mamy doczynienia z antypolonizmem i to na dużą skalę...
  • xxx
    zawsze polemizowałem kiedy słyszałem, że w pOlsce jest nadal silny antysemityzm - po tych komentarzach widzę, że się myliłem
  • teresa
    Mam więcej wspólnego z Kazimierzem Dolnym ,na cmentarzu ze Farą są groby naszych pra.pra dziadków i tylko ja mam Swiadomość że tam są pochowani.

    pozdrawiam .
  • tajny współpracownik Laczek
    Codziennie modlicie się do Żyda rozpiętego na krzyżu. Oddajecie hołd Żydówce, królowej Judeopoloni. Miarkujcie się !
  • Goj
    Ty się lepiej teresa zastanów dzięki komu one są tam na wschodzie zniszczone , kto wszczynał rewolucje i wojny ?
  • teresa
    Ludzie opanowania trochę na wschodzie bolą zniszczone nekropolie,proszę pomyśleć!!!
  • kazimierzanka
    Ale Szkoły nie oddamy odbudujemy i to w tym samym miejscu, a nie gdzie indziej... To jest moje zdanie - kto popiera? To nasza Szkoła! To też moja szkoła!
  • kostek
    konsekwentnie, zacznijmy oddawać niemcom śląsk, sczecin itd.
  • Zosienka
    ZYDOWSKIE PROBLEMY SA w IZRAELU
  • Goj
    Ależ droga teresko wtedy kiedy budowano na terenie cmentarza żydowskiego zniszczonego przez Niemców (a nie Polakow) to skrzydło szkoły i boisko , w Rządzie była większość Żydów w tym nasz krajan z Kazimierza Hilary Minc.
    Pan Minc wielokrotnie pomagał w problemach szkoły .
  • antyszabesgoi
    Teresa a na cmentarzu w Lbn kapitał żydowski wybudował Plaze. Kino (dawna bożnica) gmina żydowska już zabrała pomimo, iż po II wojnie budynek był całkowicie zrujnowany i został odbudowany rękami Polaków to teraz czas na szkolną działkę a później na 65 miliardów dolarów odszkodowania za holocaust i rekompensatę za mienie...
  • Mieszkaniec
    Wrócą i zrobią porządek.........
  • teresa
    Na Kirkucie pobudowano szkołę i boisko,to tam był wybuch?

Zobacz także

Najbliższe oferty specjalne

Poniżej znajdziesz listę obiektów gotowych udostępnić miejsca noclegowe dla osób z Ukrainy, szukających schronienia w naszym kraju. Skontaktuj się z właścicielem obiektu i uzgodnij szczegóły....
To osoby tworzą świąteczną atmosferę. Jest tyle pięknych miejsce w Polsce, gdzie można spędzić Święta Wielkanocne 2024. Sprawdź listę obiektów, które przygotowały na ten czas ofertę specjalną.
Pokaż stopkę