Architekt fotograf

Jan Koszczyc Witkiewicz urodzony w 1882 r. w Urdominie na Litwie do Kazimierza ściągnął w roku 1919. Tu przeniósł Szkołę Rzemiosł Budowlanych, którą założył rok wcześniej w Nałęczowie, gdzie przebywał od 1908 roku na stałe ożeniony z Henryką Rodkiewiczówną – pasierbicą swego przyjaciela Stefana Żeromskiego. Tu przyszła na świat jego córka Henryka Szandomirska, której mąż jest autorem zdjęć prezentowanych na wystawie.

Pobyt w Kazimierzu to czas wypełniony pracą architektoniczną, konserwatorską, pedagogiczną oraz administracyjną. Kazimierz wypiękniał od takich budowli jak Łaźnia, willa Potworowskich, Szkoła Rzemiosł czy zupełnie drobnych aczkolwiek charakterystycznych dla Miasteczka budowli jak studnia w Rynku czy przytulona do klasztornego muru kapliczka maryjna. Jako konserwator – czuwał Witkiewicz nad odbudową Kazimierza po I wojnie światowej. Zaprojektował m.in. zachodnią pierzeję Rynku, ale nie miał szczęścia – Rynek odbudowano, ale – ze stratą dla miasta (jak mówią niektórzy) – nie według tych projektów. Do roku 1925 Witkiewicz realizował się także jako twórca Szkoły Rzemiosł nad Wisłą – jako architekt, budowniczy, pedagog i pierwszy dyrektor szkoły. Do dziś w jednym ze szkolnych zakamarków – do odnalezienia dla wnikliwego oka – widnieje napis: „Jan Witkiewicz Koszczyc budowniczy uzdajał 1923 - 25”.

W 1925 roku opuszcza Lubelszczyznę na rzecz stolicy, gdzie przyjęto do realizacji jego projekt Szkoły Głównej Handlowej.

Jan Koszczyc Witkiewicz pozostawił po sobie bogatą spuściznę – ponad 170 zrealizowanych i niezrealizowanych projektów nie tylko budowli, które podziwiać możemy na terenie całej Polski. Niektóre z nich pokazują zdjęcia wykonane przez zięcia Witkiewicza - artystę fotografika i wieloletniego pracownika Pracowni Konserwacji Zabytków – Jerzego Szandomirskiego, który po przejściu na emeryturę zajmował się dokumentacją fotograficzną dokonań architektonicznych Jana Koszczyca Witkiewicza. Wystawa zorganizowana z inicjatywy kazimierskiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości oprócz zdjęć prezentuje także ciekawostki na temat tych budowli.

Otwarciu wystawy "Architekt fotograf” towarzyszył wykład Marii Mironowicz - Panek - kustosz Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie poświęcony sylwetce Witkiewicza z akcentem na jego wieloletnią przyjaźń z Żeromskim i jego rodziną. Jana Koszczyca Witkiewicza wspominał także Jerzy Żurawski architekt i konserwator zabytków Kazimierza, który miał okazję zetknąć się z nim osobiście w czasie obrad Głównej Komisji Konserwatorskiej w końcowych latach 50 tych ubiegłego wieku.
- Jak zabierał głos Jan Witkiewicz Koszczyc to panowała ogromna cisza. Z ogromnym szacunkiem, z ogromną atencją wszyscy – nie tylko studenci, ale i członkowie Głównej Komisji Konserwatorskiej – odnosili się do Jana Witkiewicza.

Obecny podczas otwarcia wystawy wnuk Witkiewicza syn Jerzego Szandomirskiego – Andrzej Szandomirski wspominał dziadka pochylonego nad deską kreślarską, pochłoniętego pracą. To zafascynowało jego jako ośmioletniego chłopca na tyle, że został… fotogrametrą, łącząc rodzinne pasje dziadka i ojca.

Otwarcie wystawy poświęconej Witkiewiczowi stało się dla niektórych okazją do obejrzenia także innej wystawy w Kamienicy Celejowskiej – „Malarstwo Żydów polskich”.

Wystawę "Architekt fotograf” oglądać można do końca stycznia 2009 r. w godzinach pracy Kamienicy Celejowskiej: wtorek, środa, czwartek i niedziela  od 10.00 do 15.00, piątek, sobota -od 10.00 do 17.00,  poniedziałki – nieczynne.